چهاردیواری مجازی با هزار موش گوش دار!

خیلی راحت در شبکه های اجتماعی هر حرفی را که بخواهیم میزنیم. هر تصویری که بخواهیم به اشتراک میگذاریم.
از مسائل خصوصی خود صحبت میکنیم و به راحتی به هر کسی اعتماد میکنیم.
غافل از اینکه از زمین تا آسمان فرق است بین دنیای مجازی و واقعی و چهار دیواری امن منزل.
در رسانه ها حریم خصوصی دیگر معنای خود را به شکلی که میشناسیم ندارد.
داده ها ما به راحتی میتواند در اختیار افراد مختلف قرار بگیرد.
حساب های کاربری ناامن و جلعی بسیاری وجود دارند که تنها به قصد سو استفاده از افراد در این شبکه ها حضور دارند.

 اندکی بی دقتی عواقبی به دنبال خواهد داشت که جبران شاید غیر ممکن باشد و باعث یک عمر پشیمانی شود.
همانطور که همه ما در اطرافمان مواردی را سراغ داریم که چوب اعتماد خود به این سرویس ها را خورده اند و از آن ضربه دیده اند.
فرقی نمیکند که اکانت خصوصی دارید یا عمومی.
این موارد مانعی برای هکر ها نخواهد بود.
به همین دلیل هنگامی که میخواهید مطلبی یا عکس یا ویدئویی را در این شبکه ها به اشتراک بگذارید،
قبل از آن کمی فکر کنید و احتیاط را رعایت کنید تا گرفتار گرگ ها مجازی در کمین نشوید.

حفظ حریم ها در فضای مجازی بخش مهم فرهنگ شبکه های اجتماعی
و فرهنگ فضای مجازی است که احترام به افراد در دنیای مجازی را به ارمغان می آورد.

حفظ حریم ها فقط برای فضای حقیقی نیست!
امنیت فقط مختص جامعه واقعی نیست.
امروز ما بخش قابل توجهی از زندگی خود را در جوامع مجازی سپری میکنیم.
بدون شک در این جامعه مهمترین چیزی که تبادل میشود اطلاعات است.

حال اگر این اطلاعات که در برخی مواد شخصی بوده و تمایلی به انتشار همگانی آن نداریم،
بر اثر بی توجهی و ناآگاهی عده ای که همچنان فرهنگ شبکه های اجتماعی را نیاموخته اند
بر خلاف خواسته ما منتشر شود آیا حاظریم باز هم به همدیگر اعتماد کنیم؟

اعتماد سازی را من و شما انجام میدهیم. با شروع از خودمان و احترام به سایرین.

حفظ حریم ها در فضای مجازی
انتشار این مطالب در شبکه های اجتماعی و وبلاگ ها میتواند تلنگری باشد
برای افرادی که ناخواسته و بدون آگاهی موجب آزرده خاطر شدن افراد دیگر،
یا حتی نزدیکان خود شده اند.
روابط دوستانه و فامیلی هیچگونه الزامی و اجازه ای به ما برای نقض حریم خصوصی در فضای مجازی نمی دهند.

پاپ‌آپ‌ها معمولا بدون درخواست کاربران باز می‌شوند و به همین دلیل موجب ناراحتی برخی کاربران شده و بنابراین می‌خواهند بدانند که چگونه می‌توان از شر تبلیغات پاپ‌آپ در مرورگر‌ها خلاص شد؟

 حتما برایتان پیش‌آمده درست در زمانی که به یک‌چیزی علاقه‌مند شده‌اید و دنبال یک موضوع خاص باشید و درحالی‌که دارید وب‌گردی می‌کنید مدام درباره آن چیز یا موضوع تبلیغات نمایش داده بشود و برایتان سؤال پیش‌آمده چگونه ردیاب‌های تبلیغاتی این کار را انجام می‌دهند و چگونه می‌شود از شرشان خلاص شد؟

پاپ‌آپ‌ها صفحاتی تبلیغاتی هستند که وقتی کاربران سایت مورد نظر خود را باز می‌کنند ناخواسته آن‌ها را به صفحات تبلیغاتی خود راهنمایی می‌کنند؛ اساسا دو روش برای حل مشکل ظاهر شدن صفحات پاپ‌آپ وجود دارد؛ یکی روش استفاده از تنظیمات مرورگر و دیگری استفاده از پلاگین‌هاست.

امروزه شرکت‌های بزرگ برای ارسال هدفمند تبلیغات مرتبط باعلاقه‌مندی‌های شما اطلاعاتتان را از فعالیت‌هایتان در فضای مجازی جمع‌آوری می‌کنند. به این پروسه Ad Tracking گفته می‌شود حالا شاید بگویید اصلاً دوست ندارید این اطلاعات در اختیار این شرکت‌ها قرار بگیرد و چگونه باید این پروسه را متوقف کنیم؟

 برای متوقف کردن Ad Tracking در سیستم‌عامل IOS وارد تنظیمات بشوید و به قسمت Privacy & Security بروید و گزینه Apple Advertising را انتخاب کنید و در آخر گزینه Personalized Ads را غیرفعال کنید.

 همچنین در مرورگر کروم ابتدا وارد تنظیمات این مرورگر شوید و در منوی سمت راست روی گزینه You and Google بزنید بعد وارد بخش Manage You Google Account بشوید به قسمت Privacy & Personalization بروید و به بخش Ad Personalization بروید و در آخر هم گزینه‌ی My Ad Center را غیرفعال کنید.

در مرورگر فایرفاکس تنها لازم است وارد تنطیم آن شود و سپس به بخش Privacy & security بروید و در قسمت Enhanced Tracking Protection یکی از گزینه‌های Standard یا Strict را انتخاب کنید، اما انتخاب گزینه Strict نسبت به Standard ردیاب‌های تبلیغاتی بیش‌تری را مسدود می‌کند.

در نهایت برای متوقف کردن Ad Tracking در مرورگر سافاری هم لازم به قسمت تنظیمات مراجعه کرده و در بخش Privacy & Security گزینه‌های Prevent Cross – Site Tracking و Hide IP Address From Tracker را فعال کنید.

شکاف دیجیتالی به نابرابری‌های اقتصادی، آموزشی و اجتماعی بین دو گروه افرادِ دارای دسترسی به کامپیوتر و اینترنت و افراد محروم از کامپیوتر و اینترنت اشاره دارد.

 شکاف دیجیتالی، چالشی است که امروزه دنیای مجازی با آن رو به رو شده‌است. شکاف دیجیتالی به نابرابری‌های اقتصادی، آموزشی و اجتماعی بین دو گروه افرادِ دارای دسترسی به کامپیوتر و اینترنت و افراد محروم از کامپیوتر و اینترنت اشاره دارد.

شکاف دیجیتالی به فاصله‌ی رو به رشد میان افراد روستایی، ضعیف، مسن و محروم – با دسترسی اندک به کامپیوتر و اینترنت – و طبقه‌ی ثروتمند و متوسط جوان ساکن شهر‌ها و حومه‌های آن‌ها اشاره دارد.

این شکاف می‌تواند مانعی برای دسترسی به منابع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی باشد.علت مستقیم دسترسی نابرابر به تکنولوژی دیجیتال در جامعه، شیوه‌ی توزیع بسیاری از منابع است. منظور از منابع، صرفاً منابع مادی مانند درآمد و مالکیت تجهیزات نیست.

بلکه منابع دیگر – از جمله منابع زیر – نیز هست: زمان (فرصت برای استفاده از رسانه‌های جدید). منابع ذهنی (دانش فنی کافی). منابع اجتماعی (شبکه و ارتباطاتی که به فرد برای دسترسی به تکنولوژی کمک کنند). منابع فرهنگی (پاداش‌های فرهنگی و جایگاه و شأنی که هر فرهنگ، برای فردی که به تکنولوژی دسترسی دارد، قائل می‌شود).

بروز شکاف دیجیتالی تأثیرات زیادی در تجارت الکترونیک، اقتصاد و آموزش خواهد داشت. حاصل این امر عقب‌افتادگی در علوم و فناوری کشور‌های در حال توسعه خواهد بود.

عمیق‌تر شدن این شکاف به معنای فاصله گرفتن اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور‌ها که نتیجه آن تحمیل کالا‌ها و تولیدات فرهنگی صاحبان تکنولوژی برای سست کردن باورها، سنت‌ها و فرهنگ‌های کشور‌های در حال توسعه که پیامدش نوعی استثمار فرهنگی، بحران بی‌هویتی نسل جوان، یاس و افسردگی در سطح جوامع خواهد شد.

حجم بالای افرادی که به عنوان مهاجران دیجیتال و نسل دیجیتال شناخته می شوند این مسئله را ایجاب می‌کند که وضعیتی مطلوب برای فعالیت انها در فضای مجازی فراهم شود و این امر بر عهده سواد رسانه‌ای است.

 نسل مفهوم گسترده‌ای در علوم اجتماعی است و از مهمترین اصطلاحات این علم در زمینه‌های سیاستگذاری به‌شمار می‌رود. سوال‌های مهمی درباره نسل وجود دارد از جمله اینکه نسل چه دوره‌ای از زمان را در برمی‌گیرد و چه ظرفیت‌ها و محدودیت‌های سنی برای یک نسل تعریف شده است؟ به‌‌علاوه هر نسل چه ویژگی‌هایی دارد که آن را از نسل‌های دیگر متمایز می‌سازد؟ “بالس” فاصله میان والدین و فرزندانشان را سن بچه‌دار شدن فرض می‌کند. او با تکیه‌بر ابژه‌ها و بررسی تأثیر هر یک بر رفتار و کنش نسل مورد مطالعه، آن را مرتبط با ذهنیت نسلی می‌داند. براین اساس نسل عبارت است از گروهی که متعلق به دوره سنی خاصی بوده و تجربه به‌کارگیری ابژه‌های خاص و نسبتاً مشترک را دارند. منظور ما از ابژه در این یادداشت تولیدات و محصولات فرهنگی هر نسل است که آن نسل با استفاده و تولید آن، هویت خود را معرفی می کند. برای نمونه موسیقی، پوشش، هنر و… از ابژه های هر نسل محسوب می شوند.

نسل و ابژه

 اهمیت مفهوم «نسل» پژوهشگران را برآن داشته است تا از روند تحولات اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، سخن بگویند. هر نسل با ترجیح‌دادن «ابژه» خاص خود، خود را متعلق به شرایط و فضای فرهنگی و اجتماعی خاصی معرفی می‌کنند. به همین دلیل است که عنصر تمایزدهنده نسلی و همچنین عنصر قوام‌دهنده به آن، به تعبیر پژوهشگران اجتماعی «ابژه» است. این تعلق خاطر هر نسل به «ابژه» خاص خود، در نهایت شرایطی را به‌منظور ایجاد احساس هویت، برای نسل‌ها فراهم می‌کند. «ابژه‌های نسلی» ابژه‌هایی هستند که مربوط به اشخاص، مکان، اشیا، افراد، وقایع، خاطرات، تجربه‌ها یا رویدادهایی است که از نظر فرد، گروه و نسل مورد ارجاع و استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال، برای نسلی از مردم ایران، «جنگ» به‌عنوان یک ابژه نسلی به حساب می‌آید. این ابژه‌ها، به شکل‌گیری روحیات، احساسات و حالاتی می‌انجامد که برای آن نسل تعیین‌کننده و به‌عنوان عنصر هویتی است. شایان ذکر است، ابژه‌ها عاملی برای تمایز افراد بین دو نسل هستند. به این ترتیب، تعریف نسل متوقف بر استفاده از ابژه‌های آن نسل خواهد بود و افراد نسل به افرادی گفته می‌شود که از «ابژه‌ها»ی خاصی استفاده می‌کنند. هر نسل با داوری درباره ابژه نسل‌های دیگر، فرصت تولید ابژه‌های جدید را می‌یابد. نسل‌ها، در طول کنش و زندگی‌شان سعی می‌کنند تا به ایجاد ابژه‌های جدید دست زنند. تا وقتی‌که دو نسل متفاوت در جستجوی ابژه‌های فرهنگی یکسانی هستند، به جای به وجود آمدن انقطاع نسلی، نوعی سازگاری بین‌نسلی میان آن‌ها شکل می‌گیرد. همچنین بعضی از «ابژه‌ها» موقعیتی فرانسلی دارند. چوا آن‌ها متعلق به چند نسل متوالی هستند و در نظام ارزشی و فرهنگی آن جامعه، در یک دوره طولانی حاضر و اثرگذار هستند.

 نسل دیجیتال

 اگر بخواهیم مهمترین ویژگی نسل حاضر را که در اطراف ما بسیار وجود دارد برشماریم، شاید بتوان از دنیای مجازی و فضای دیجیتال نام برد. امروزه نسل حاضر دنیای خود را در فضای نوینی نظیر دنیای مجازی تعریف می‌کنند. ممکن است بسیار برای شما  اتفاق افتاده باشد که کودکی را در بین اعضای فامیلتان مشاهده کرده باشید که با وجود سن کمتر از شما، از تجهیزات دیجیتالی بسیار بهره‌مند است. امروزه نمی‌توان دنیای دیجیتال را از کودکانمان جدا کنیم. حجم گستردگی دنیای دیجیتال به‌حدی است که حتی شیوه‌های نوین آموزش نیز به سمت و سوی دیجیتالی شدن پیش می‌رود. همچنین بسیار می‌توان عوامل بسیاری را برشمرد که به‌صورت مستقیم در زندگی ما و فرزندانمان حضور دارد و مرتبط با دنیای دیجیتال است به‌نحوی‌که فرار کردن از آن برای ما ناممکن باشد. چنین فضایی، نسلی از افراد را تربیت می‌کند که اقتضائات خاصی را دارند. از این نسل با عنوان «نسل دیجیتال» یاد می‌شود.

 
این نسل، از دوران کودکی با این فضا بزرگ شده‌اند و زندگی خود را نیز در همین دنیا ادامه خواهند داد. تمام ابژه‌های این نسل که به‌عنوان معرف این نسل نیز شناخته می‌شود، ابزار و ادوات رسانه‌ای است. بنابراین برای مواجهه صحیح با این نسل، در دو بعد باید به سواد رسانه‌ای پرداخته شود. بعد اول ناظر بر آشنایی افراد این نسل با ابزار دیجیتالی و رسانه‌ای است و بعد دیگر تلاش برای آشنا‌سازی افراد خارج این نسل با اینگونه ابزار است.

 مهاجران دیجیتال

 اگر سابقا نسل‌ها، ابژه‌های مختص خود را داشتند امروزه ابژه‌های نسل دیجیتال، به‌قدری فراگیر شده است که حتی افراد سایر نسل‌ها را نیز با خود درگیر ساخته است. برای مثال پدر بزرگتان را می‌توانید در نظر بگیرید. او متعلق به نسل گذشته است و برای انجام امور اداری خود، شیوه سنتی آن را دنبال می‌کرده است. برای مثال برای پرداخت مالیات، به اداره مالیات مراجعه می‌کرد و از این طریق به انجام امور خود می‌پرداخت. اما امروز همان فرد برای پرداخت مالیات، راه دیگری را پیش روی خود دارد و آن مراجعه به سایت اداره مالیات است و این مسئله نیاز به به‌کارگیری از فضای دیجیتال دارد. از چنین نمونه‌ای می‌توان با عنوان مهاجران دیجیتال نام برد که از نسل سنتی خود اجبارا و یا از سر اختیار به دنیای نسل جدید مهاجرت می‌کند.

 امروزه شما افراد بسیاری را سراغ دارید که به استفاده از رسانه‌ها و ابزار دیجیتال روی آورده‌اند. غالب این افراد، در نسل‌شان، چنین چیزی وجود نداشت و حتی ابژه‌های نسلی آنها اساسا چیز دیگری بوده است. درواقع، دنیای دیجیتال در زمان بعد از تولد آنها رشد و گسترش پیدا کرده است. این افراد نیز وقتی با چنین فضایی مواجه می‌شوند، ناچارند تا از نسل خود فاصله بگیرند یا ابژه‌های نسل دیجیتال را نیز به اختیار درآورند. حجم افرادی که از آنها می‌توان با عنوان مهاجران دیجیتال نام برد، امروزه بسیار گسترده‌تر از نسل دیجیتال است. چنین فضایی که امکان مهاجرت در دنیای دیجیتال را ناگزیر می‌سازد، این مسئله را ایجاب می‌کند که امکان حضور مهاجران و ایجاد شرایط کنشگری برای آنها را نیز فراهم سازد و این امر بر عهده سواد رسانه‌ای است. 

ما نتوانستیم لذت و خوشی مناسکمان را بنا به ظرف زمانی و مکانی همراه و همسو کنیم. ایده‌ای برای برگزاری مراسمات آئینی خود نداریم و بسیاری از جوانان این نسل رغبتی برای حضور در آن نمی‌بینند که احساس آرامش کنند.

حجت‌الاسلام مرتضی وافی، استاد حوزه علمیه و دانشگاه درباره اثرگذاری آئین‌های ملی و دینی در ایجاد آرامش و شادمانی در افراد گفت: نقطه شروع بحث به تغییر انسان در عصر حاضر برمی‌گردد و سخن از آن می‌رود که چرا اساسا این انسان تغییر و تحول یافته است. حال که این اتفاق افتاده و انسان حال حاضر با انسان گذشته فرسنگ‌ها فاصله دارد، چند کار را می‌توان انجام داد تا او دوباره به آن هویت قبلی‌اش بازگردد.

او گفت: این امر به معنای عقبگرد نیست؛ بلکه حفظ مناسک و آئین‌هایی است که هویت ما را شکل داده‌اند؛ و الا انسان فرزند زمانه خودش است و نباید به زور او را به سبک زندگی قبلی کشاند، بلکه باید آن روح اصلی مناسک دینی و مذهبی را به زمان حال حاضر آورد.

با ۱۷۵ میلیون رسانه مواجهیم

وی افزود: اولین اتفاقی که افتاده این است که کانون‌های اطلاعاتی و رسانه‌ای عوض شده است. در گذشته تنها چند منبع اصلی رسانه وجود داشت، اما در حال حاضر این منابع به ۱۷۵ میلیون رسیده و از این حیث شخص در یک سردرگمی شدید قرار گرفته. به تبع این مضوع مرجعیت فکری افراد نیز تغییر کرده است و اشخاص دیگری مرجعیت مردم را به دست گرفته‌اند. در گذشته خانواده، معلمان و کانون جامعه خود منتقل کننده مناسک هویت‌بخش و نشاط‌آفرین بودند، اما در زمان حال حاضر این موضوع در فضای فردی‌گرای فضای مجازی به دست افراد دیگری افتاده که اساساً شاید اعتقادی به مناسک نداشته باشند.

او بیان کرد: همچنین مرجعیت دینی افراد در جامعه نیز متزلزل شده و مثل گذشته این مسأله نیست. برخی مناسبات غیر اصولی بین پایگاه‌های دینی و مذهبی جامعه با نسل جوان موجب شده که بخشی از جوانان ما دین‌گریز یا در سطح بدتر آن دین‌ستیز شده باشند! حال ما درباره علل و چرایی آن سخن نمی‌گوییم، بلکه مقصودمان این است که در این وضعیت چه باید کرد و نسل جدید در ظرف زمانی امروزه چگونه می‌تواند لذت کامل را برخوردار باشد؟ به تعبیری شخص چگونه باید هم منفعت خودش را فهم کند، هم اینکه بتواند لذت حقیقی را در آن بیابد؟

وافی ادامه داد: در وهله اول باید گفت کارکرد آموزشی بسیاری از محافل دینی و ملی در انتقال مفاهیم و ارزش‌ها به نسل جدید بنا به ظرف زمان و مکان از دست رفته است. یعنی روشی که الآن استفاده می‌شد، شخص در آن احساس «چیز» یاد گرفتن ندارد. این درصورتی است که در گذشته افراد انتظار حضور در جمع را می‌کشیدند تا در کنار خانواده باشند و چیزی برایشان این همنشینی در پی داشته باشد، اما امروزه این وضعیت وجود ندارد.

قالب‌ها، جدید نشدند

او در انتها اشاره کرد: نکته بعدی این است که ما نتوانستیم لذت و خوشی مناسکمان را بنا به ظرف زمانی و مکانی همراه و همسو کنیم. ایده‌ای برای برگزاری مراسمات آئینی خود نداریم. از این جهت بسیاری از جوانان این نسل رغبتی برای حضور در آن نمی‌بینند که احساس آرامش و لذت کنند. قالب برگزاری بسیاری از مراسم‌ها همان شیوه گذشته است، در صورتی که ما ضمن حفظ اصالت مسأله باید قالب‌ها را نوآوری کنیم، چیزی که در مناسک دینی و مذهبی خود آن را نداریم.