گسترش شبکه‌های اجتماعی باعث شده است تا بیشتر افراد، علاقه‌مند به پیگیری و بازنشر اخبار و رویدادها باشند. اما با توجه به اینکه اخبار به‌صورت لحظه‌ای تهیه و نشر داده می‌شوند، امکان اصلاح، تکمیل و حتی تکذیب یک خبر یا رویداد وجود دارد.

پس باید به زمان مخابره خبر دقت کرده و برای بازنشر اخبار همیشه آخرین تحولات و رویدادها را جست‌وجو کنیم.

در دنیای امروز، گردش اطلاعات با سرعتی بی‌سابقه انجام می‌شود؛ اما این سرعت، در بسیاری از مواقع، زمینه‌ساز انتشار اخبار نادرست یا فیک‌نیوز نیز هست.

فیک‌نیوز به اخباری اطلاق می‌شود که با هدف گمراه‌سازی، تحریک احساسات عمومی، یا ایجاد بی‌اعتمادی منتشر می‌شوند؛ گاهی آگاهانه و گاهی از سر بی‌دقتی.

نشانه‌های رایج فیک‌نیوز:
عنوان‌های هیجانی یا عجیب بدون ارائه منبع معتبر

تصاویر یا ویدیوهای خارج از موضوع اصلی

منبع نامشخص یا ناشناخته

فشار برای اشتراک‌گذاری سریع («قبل از اینکه حذفش کنن، قبل از اینکه دیر بشه…»)

راهکارهای عملی برای مقابله با فیک‌نیوز:

1️⃣تأمل پیش از انتشار
به جای واکنش فوری به اخبار هیجانی، چند لحظه مکث کنید. هر خبر قابل‌اعتماد نیست.

2️⃣بررسی منبع خبر
تنها به مطالب منتشرشده در رسانه‌های رسمی و منابع معتبر اکتفا کنید.

3️⃣ اعتبارسنجی تصویر یا ویدیو
هر تصویر یا کلیپی لزوماً مربوط به رویداد مورد اشاره نیست؛ ابزارهایی مانند Google Reverse Image Search می‌توانند در رابطه با صحت سنجی تصاویر، مفید باشند.

4️⃣اصلاح اشتباه، نشانه مسئولیت است
در صورت انتشار نادرست یک خبر، مسئولانه آن را اصلاح کرده و مخاطبان را آگاه سازید.

مقابله با فیک‌نیوز تنها وظیفه رسانه‌ها نیست؛ هر کاربر شبکه‌های اجتماعی در شکل‌گیری فضای اطلاع‌رسانی نقش دارد.
آگاهی، دقت و مسئولیت‌پذیری، کلیدهای اصلی پیشگیری از گسترش اخبار نادرست هستند.

امروزه رسانه به خصوص رسانه‌های تصویری نظیر فیلم و انیمیشن باعث القاء سبک زندگی در جامعه و خانواده شده‌اند.

این تغییرات در میان کودکان و نوجوانان به دلیل شکل نگرفتن کامل هویت بیشترین اثر را می‌گذارد.

با کنترل رژیم مصرف رسانه‌ای فرزندان خود، می‌توان از آسیب‌های این تغییرات در امان بود.

شبکه‌های اجتماعی و جوامع اینترنتی به عنوان بازیگر عملیات اطلاعاتی و سایبری می باشد.

این تحولات نشان‌دهنده گذار از عملیات اطلاعاتی سنتی به جنگ شناختی دیجیتال است که در آن داده به سلاح و ذهن به میدان نبرد تبدیل شده‌اند.

تفاوت اصلی جنگ شناختی با جنگ اطلاعاتی در موضوع تأثیرگذاری آن نهفته است:

جنگ اطلاعاتی با محتوای افکار ما سروکار دارد (یعنی چه چیزی فکر می‌کنیم؛ مانند تبلیغات و دست‌کاری اطلاعات).

اما جنگ شناختی، با خودِ فرآیند فکر کردن ما سروکار دارد — یعنی چگونه فکر می‌کنیم و نحوه ساخت و بازسازی «تصویر واقعیت» در ذهن ما را هدف می‌گیرد.

یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که کودکان زیر ۱۳ سالی که به گوشی هوشمند دسترسی دارند، در مقایسه با افراد بزرگتر از این سن، بیشتر احتمال دارد که افکار خودکشی، عزت نفس پایین، پرخاشگری و جدایی از واقعیت داشته باشند.

طبق یک مطالعه جهانی جدید، کودکان نباید تا سن ۱۳ سالگی به گوشی‌های هوشمند دسترسی داشته باشند. این تحقیق افزود که دختران بیشتر از پسران تحت تاثیر استفاده از گوشی‌های هوشمند قرار می‌گیرند.