مراسمات آئینی برای جوان امروز جذاب نیست

ما نتوانستیم لذت و خوشی مناسکمان را بنا به ظرف زمانی و مکانی همراه و همسو کنیم. ایده‌ای برای برگزاری مراسمات آئینی خود نداریم و بسیاری از جوانان این نسل رغبتی برای حضور در آن نمی‌بینند که احساس آرامش کنند.

حجت‌الاسلام مرتضی وافی، استاد حوزه علمیه و دانشگاه درباره اثرگذاری آئین‌های ملی و دینی در ایجاد آرامش و شادمانی در افراد گفت: نقطه شروع بحث به تغییر انسان در عصر حاضر برمی‌گردد و سخن از آن می‌رود که چرا اساسا این انسان تغییر و تحول یافته است. حال که این اتفاق افتاده و انسان حال حاضر با انسان گذشته فرسنگ‌ها فاصله دارد، چند کار را می‌توان انجام داد تا او دوباره به آن هویت قبلی‌اش بازگردد.

او گفت: این امر به معنای عقبگرد نیست؛ بلکه حفظ مناسک و آئین‌هایی است که هویت ما را شکل داده‌اند؛ و الا انسان فرزند زمانه خودش است و نباید به زور او را به سبک زندگی قبلی کشاند، بلکه باید آن روح اصلی مناسک دینی و مذهبی را به زمان حال حاضر آورد.

با ۱۷۵ میلیون رسانه مواجهیم

وی افزود: اولین اتفاقی که افتاده این است که کانون‌های اطلاعاتی و رسانه‌ای عوض شده است. در گذشته تنها چند منبع اصلی رسانه وجود داشت، اما در حال حاضر این منابع به ۱۷۵ میلیون رسیده و از این حیث شخص در یک سردرگمی شدید قرار گرفته. به تبع این مضوع مرجعیت فکری افراد نیز تغییر کرده است و اشخاص دیگری مرجعیت مردم را به دست گرفته‌اند. در گذشته خانواده، معلمان و کانون جامعه خود منتقل کننده مناسک هویت‌بخش و نشاط‌آفرین بودند، اما در زمان حال حاضر این موضوع در فضای فردی‌گرای فضای مجازی به دست افراد دیگری افتاده که اساساً شاید اعتقادی به مناسک نداشته باشند.

او بیان کرد: همچنین مرجعیت دینی افراد در جامعه نیز متزلزل شده و مثل گذشته این مسأله نیست. برخی مناسبات غیر اصولی بین پایگاه‌های دینی و مذهبی جامعه با نسل جوان موجب شده که بخشی از جوانان ما دین‌گریز یا در سطح بدتر آن دین‌ستیز شده باشند! حال ما درباره علل و چرایی آن سخن نمی‌گوییم، بلکه مقصودمان این است که در این وضعیت چه باید کرد و نسل جدید در ظرف زمانی امروزه چگونه می‌تواند لذت کامل را برخوردار باشد؟ به تعبیری شخص چگونه باید هم منفعت خودش را فهم کند، هم اینکه بتواند لذت حقیقی را در آن بیابد؟

وافی ادامه داد: در وهله اول باید گفت کارکرد آموزشی بسیاری از محافل دینی و ملی در انتقال مفاهیم و ارزش‌ها به نسل جدید بنا به ظرف زمان و مکان از دست رفته است. یعنی روشی که الآن استفاده می‌شد، شخص در آن احساس «چیز» یاد گرفتن ندارد. این درصورتی است که در گذشته افراد انتظار حضور در جمع را می‌کشیدند تا در کنار خانواده باشند و چیزی برایشان این همنشینی در پی داشته باشد، اما امروزه این وضعیت وجود ندارد.

قالب‌ها، جدید نشدند

او در انتها اشاره کرد: نکته بعدی این است که ما نتوانستیم لذت و خوشی مناسکمان را بنا به ظرف زمانی و مکانی همراه و همسو کنیم. ایده‌ای برای برگزاری مراسمات آئینی خود نداریم. از این جهت بسیاری از جوانان این نسل رغبتی برای حضور در آن نمی‌بینند که احساس آرامش و لذت کنند. قالب برگزاری بسیاری از مراسم‌ها همان شیوه گذشته است، در صورتی که ما ضمن حفظ اصالت مسأله باید قالب‌ها را نوآوری کنیم، چیزی که در مناسک دینی و مذهبی خود آن را نداریم.