موسسه رسانه شو

جنگ نرم چیست؟
دوشنبه 04/02/22
امروزه به اقدامات روانی و تبلیغاتی که در مورد هدف خاصی صورت می گیرد جنگ نرم گفته می شود و برخلاف جنگ سخت در آن است تسلیحات نظامی اصلاً استفاده نمیشود بلکه سلاحهای مورد استفاده در جنگ نرم سلاح های تبلیغاتی است. در جنگ نرم دشمن تمام سعی خود را میکند تا بتواند بر اعتقادات احساسات و تفکرات سیاست و فرهنگ طرف مقابل تاثیر گذار باشد.
تاریخچه جنگ نرم
اکثر جنگهایی که تا سال ۱۹۴۵ میلادی رخ می داد جنگ های سخت بودند اما پس از آن با توجه به تشکیل بلوک شرق و غرب رقابت میان آمریکا و شوروی سابق با جنگ سرد شکل گرفت در جنگ سرد ترکیبی است جنگ نرم و سخت به وجود میآمد و با دشمن در دو جبهه جنگ نرم و سخت مقابله شد و در آن از رویارویی مستقیم دوری می شود اما تهدیدات سختی نسبت به جبهه مقابل صورت می گیرد.
با گذشت زمان جنگ های نرم سیر پیشرفتی داشتند در ابتدا با ترویج دروغ و شایعه جنگ نرم انجام میشده است
اما با گذشت زمان این مدل از جنگ پیچیدگی های خاص خود را پیدا کرد.
تعریف جنگ نرم چیست؟
در خصوص تعریف جنگ نرم می توان گفت که برای آن تعریف ای همه پسند باشد مورد پذیرش تمامی نظریهپردازان باشد وجود ندارد.
جنگ نرم از نظر تئوریسین دانشگاهملی جنگ آمریکا آقای جان کالینز این گونه تعریف شده است:
زمانی که برای نفوذ فکری بردشمن از تبلیغات و ابزارهای تبلیغاتی بگونه ای استفاده شود که باعث پیشرفت مقاصد امنیت ملی اجرا کننده تبلیغات شود جنگ نرم رخ داده است.
پس اگر دشمن از تبلیغات و اقدامات نرم روانی به گونه ای استفاده کند که جبهه مورد نظر خود را بدون درگیری و استفاده از سلاح های سرد و خشونت به شکست وادار کند جنگ نرم رخ داده است. از جمله مترادف های جنگ نرم می توان به عملیات روانی و جنگ روانی در علوم نظامی اشاره کرد.
در علوم سیاسی برخی از مترادف های جنگ نرم عبارتند از برندازی، تهدید، انقلاب رنگی، انقلاب مخملی و غیره… در تمام جنگ ها و براندازی هایی که نام برده شد یک هدف مشترک دنبال می شود و آن وادار کردن گروهی مطابق محل گروه دیگر با ستفاده از روشهای غیرنظامی میباشد.
دلایل استفاده از جنگ نرم
در سال ۱۹۹۰ آقای جوزف نای مقاله ای منتشر کرد که دیدگاه جدیدی را برای مخاطبین توضیح می داد و آن استفاده از کودتا به جای عملیات نظامی و تغییر از طریق نخبگان به جای حملات نظامی بود. نظرات این نظریه پرداز آمریکایی بعدها ارتباط پیدا کرد و تحت عنوان قدرت هوشمند توسط سیاست خارجی آمریکا مورد استفاده قرار گرفت.
زمانی که میتوان با کمترین هزینه بزرگترین اهداف را به دست آورد خطرناکی جنگ نرم برای همه مشخص میشود. از جمله اهداف استفاده از جنگ نرم می توان به مسلط شدن بر قسمت های ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی، تسلط بر بیداری افکار جامعه هدف مقابله با اتحاد نظامی و امنیتی تسلط بر نظامهای مخالفت کننده هم جهت کردن سیاست های کشورها نام برد.
مهمترین اهداف جنگ نرم
اختلاف در میان مردم و مقامهای سیاسی و نظامی کشور مورد نظر
ایجاد روحیه بیتفاوتی در نسل جوان
افزایش روحیه مخالفت و نارضایتی نسبت به مسائل کشور
بیش از حد بحرانی و حاد نشان دادن اوضاع داخلی کشور
تزیین فرهنگی و سیاسی کشور و تغییر افکار عمومی و سیاه نمایی ارکان کشور
مقابله با جنگ نرم
چگونه میتوانیم با تهدیدات جنگ نرم مقابله کنیم و تحمیل ضربات پیشگیری کنیم در ابتدا باید به صورت تخصصی تمام ویژگی های جنگ نرم را واکاوی کرده و تفاوت جنگ نرم و سخت را به خوبی تشخیص دهیم.
آیا در جنگ سخت چیزی جز جان انسانها وسایل نظامی و تجهیزات و امکانات موجود در یک کشور مورد هدف قرار میگیرد؟ اما در جنگ نرم افکار عمومی جامعه مورد هدف قرار می گیرد و تغییر افکار عمومی باعث میشود خواستههای دشمن عملی شود.
کشوری که قصد مقابله با جنگ نرم دارد باید زیرساخت ها و قدرت نرم خود را بشناسد و با تقویت آن با هجوم دشمن در جنگ نرم مقابله کند. برخی از منابع قدرت در کشور جمهوری اسلامی ایران را میتوان به وفاداری مردم به حکومت، ایجاد حماسه های بزرگ استفاده از ایدئولوژی ناب اسلامی و قدرت نفوذ رهبر بر مردم نام برد.
نتیجه گیری
از جمله زیرساختهای اصلی هر نظام سیاسی میتوان به قدرت نرم آن نظام سیاسی اشاره کرد در یک نگاه اساسی جنگ نرم یکی از هسته های اصلی امنیت ملی هر نظام سیاسی است با بررسی های مختلف از زوایای گوناگون می توان جنگ نرم را پدیده ای نام برد که زندگی انسانها را در عصر حاضر به صورت مستقیم تحت تاثیر خود قرار داده است.
گروههای معاند با به کار بردن الگوهای رفتاری خاص خود کشورهای مورد نظر را تحت سیطره خود در می آورند و این خاصیت و خواسته جنگ نرم است که بدون استفاده از هرگونه سلاح و مقابله سخت و نظامی می توان الگوهای رفتاری و تغییر در نظام سیاسی کشور مورد نظر را به دست آورد.
نکاتی دیگر
ما در عصری زندگی میکنیم که اطلاعات رشد بسیار زیادی کرده اند و همچنین رسانه ها و همه گیر شدن اینترنت این فرصت را ایجاد کرده است که انتقال اطلاعات سرعت پیدا کند. و این انحصاری نبودن باعث شده که دولتهای دیکتاتوری در جنگ رسانه ای محدود شوند و به آنها اجازه داده نمیشود که به علاقه و خواست خود اطلاعات را به صورت نادرست برای مردم بازگو کنند.

آیا تا به حال در فضای مجازی مورد زورگیری سایبری قرار گرفتهاید؟
دوشنبه 04/02/22
▪️زورگیری سایبری به معنای تهدید یا آزار دادن افراد از طریق بسترهای مجازی مانند شبکههای اجتماعی، پیامرسانها یا ایمیل است، با هدف دریافت پول، اطلاعات شخصی یا وادار کردن قربانی به انجام کاری خاص.
▪️افرادی که به این کار دست میزنند، معمولاً از ابزارهای دیجیتال برای ایجاد فشار روانی و تهدید استفاده میکنند تا به اهداف خود برسند.
▫️چگونه با زورگیری سایبری مقابله کنیم؟
▪️به پیامها یا درخواستهای تهدیدآمیز پاسخ ندهید.
▪️اطلاعات شخصی، عکسها یا رمز عبور خود را در اختیار هیچکس قرار ندهید.
▪️در صورت مواجهه با چنین شرایطی، حتماً موضوع را با والدین، افراد قابل اعتماد یا مراجع قانونی و پلیس فتا در میان بگذارید.
▪️شواهد و پیامهای تهدیدآمیز را ذخیره کنید تا در صورت لزوم قابل ارائه باشد.
▫️یادمان باشد: امنیت دیجیتال، حق تمامی افراد جامعه است. با آگاهی و دقت میتوانیم از بروز آسیبهای جدی جلوگیری کنیم.

راهکارهای مؤثر برای تشخیص اخبار جعلی
یکشنبه 04/02/21
در دنیای امروز که سرعت انتشار اطلاعات بسیار بالاست، تشخیص اخبار جعلی یک مهارت اساسی است. رعایت نکات زیر میتواند به پیشگیری از گمراهی و انتشار اخبار نادرست کمک کند:
1️⃣اعتبارسنجی منبع خبر
پیش از باور یا بازنشر هر خبری، از اعتبار رسانه یا سایت منتشرکننده مطمئن شوید. منابع رسمی و شناختهشده معمولاً قابل اعتمادتر هستند.
2️⃣حساسیت نسبت به تیترهای اغراقآمیز
تیترهای بسیار جنجالی یا احساسی غالباً برای جلب توجه ساخته میشوند. استفاده بیش از حد از عبارات «فوری» یا «باورنکردنی» نشانه هشدار است.
3️⃣بررسی جزئیات نویسنده و منابع
وجود نام نویسنده و اطلاعات قابل راستیآزمایی درباره او، اعتبار خبر را افزایش میدهد. همچنین اخبار معتبر معمولاً به منابع موثق استناد میکنند.
4️⃣جستجوی خبر در منابع متعدد
واقعی بودن یک خبر را میتوان از پوشش آن در رسانههای معتبر دیگر فهمید.
5️⃣توجه به تاریخ انتشار
اخبار قدیمی یا مربوط به گذشته ممکن است برای گمراهی مجدد منتشر شوند. همیشه تاریخ را با دقت بررسی کنید.
6️⃣صحتسنجی تصاویر و ویدیوها
ابزارهایی مانند «جستجوی معکوس تصاویر» گوگل کمک میکند صحت تصاویر و ویدیوها را بسنجید.
7️⃣دقت در نگارش و سبک متن
وجود غلطهای املایی و نگارش احساسی از نشانههای اخبار غیرواقعی است.
8️⃣تحلیل هدف انتشار خبر
بررسی کنید آیا هدف خبر صرفاً تحریک احساسات، ایجاد هراس یا تاثیرگذاری بر افکار عمومی است یا اطلاعات درست و بیطرفانه ارائه میدهد.
9️⃣بهرهگیری از سایتهای بررسی واقعیت
سایتهای تخصصیِ راستیآزمایی خبر میتوانند در تشخیص صحت اخبار بسیار مؤثر باشند.
🔟توجه به بازخورد و نظرات مخاطبان
گاهی مخاطبان آگاه در بخش نظرات یا شبکههای اجتماعی، اطلاعات روشنگرانهای درباره جعلی بودن خبر ارائه میکنند.
با رعایت این اصول، میتوانیم سهم موثری در مقابله با نشر اخبار جعلی در جامعه داشته باشیم.

ارتباط "متن"، "رسانه" و "فضای مجازی" چیست؟!
یکشنبه 04/02/21
ازآنجاییکه پیام را می توان اصلیترین عنصر در فرایند ارتباطی دانست، چنین تصوری ما را وامیدارد تا درباره مفهوم متن و نسبت آن با رسانه و همچنین نقش آن در بالا رفتن سواد رسانهای بیشتر تأمل کنیم. برای درک بهتر از مفهوم متن لازم است تعریف دقیقی از آن ارائه شود بهمنظور این مسئله با ذکر مثالی به تعریف واژه خواهیم پرداخت.
همه ما از زمانی که به مدرسه رفتیم با متن سروکار داشتهایم. حتی یاد گرفتن الفبا در سالهای اول درس خواندن بهمنظور این بوده است که ما بتوانیم هم فهم درستی از سایر متون داشته باشیم و هم خود قادر باشیم تا به تولید متن پردازیم. در حقیقت متن ساختمان نهایی است که خود از سازههای کوچکتر ساخته شده است لذا صحبت درباره اینکه این سازههای کوچکتر چه هستند خالی از فایده نیست.
زبان نشانهها
درواقع متن مجموعهای از نشانهها است افراد بهصورت قراردادی آنها را به کار میبرند تا مجموعهای از معانی را به دیگران منتقل سازند. انتقال معنا که از منظر دکتر مهدی محسنیان راد اصلیترین هدف از ایجاد ارتباط است، بدون بهکارگیری این نشانهها امکانپذیر نخواهد بود. بهعنوانمثال صورتهایی که در حروف الفبا وجود دارد درواقع صورتهای قراردادی آواها به شمار میآیند که دیدن آنها ذهن افراد را به معنی اصلی آن هدایت میکند. کنار هم قرار گرفتن این گروه مجموعه معما دار را به وجود میآورد که ما از آن با عنوان کلمه یاد میکنیم.
کنار هم قرار گرفتن کلمات مجموعههای بزرگتری را به وجود میآورد که جمله نمونه بارز آن است در حقیقت جمله را میتوان نمونه بارزی از متن دانست. پس متن مجموعهای از نشانهها است چه همنشینی این نشانهها در کنار هم معانی مشخصی را به وجود میآورد این معانی برای مخاطب اصلی آن نیز معنادار خواهد بود. ایجاد اشتراک معنایی یکی از اهداف اصلی و نهایی ارتباط است بنابراین ما ارتباط برقرار میکنیم تا معانی مشترکی را به وجود آوریم اصلیترین ابزار برای به وجود آوردن این معنا متن است.
رسانه نیز یک متن است
با این تعریف از واژه متن، میتوان پیامهای رسانهای را نیز بهعنوان یک متن مورد تحلیل و ارزیابی قرار داد. متن که اصلیترین ابزار انتقال پیام است، در همه انواع رسانهها یافت میشود و در این بین تفاوتی میان رسانههای دیداری، شنیداری و یا ترکیبی وجود ندارد. حتی در رسانههای صوتی و تصویری مانند سینما و تلویزیون نیز ما با مفهوم متن سروکار داریم. برای مثال در یک رسانه صوتی و تصویری نظیر سینما، متن مجموعهای از دو خط صدا و تصویر است. بنابراین، هم صدا و هم تصویر در ایجاد و انتقال معنا به مخاطبان نقش مهمی را ایفا میکنند.
واژه text یا متن را میتوان از اصطلاحات و واژههای تخصصی در علم معنیشناسی دانست. لذا به کار بردن این مفهوم برای پیامهای رسانهای حلقه اتصال این دو علم با یکدیگر است. به کار بردن اصطلاح متن در علوم ارتباطی به این معنا است که درک کنیم که صاحبان رسانه از چه نشانههای صوتی یا تصویری بهره میبرند تا پیام خود را به مخاطبان عرضه کنند. هنگامی که ما به پیام رسانهای بهعنوان یک متن توجه کردیم، الزاماً برخی از مسائل مرتبط با متون را نیز پذیرفتهایم. یکی از اصلیترین و مهمترین اصطلاحات در زمینه متن اصطلاح «زمینه» است. اصطلاح زمینه از دیرباز در زبانشناسی و رشتههای دیگر برای اشاره به فضاهای کلامی محاط بر گفته یا نوشته معینی به کار رفته است.
برخی از اندیشمندان میان زمینه وضعیت و زمینه فرهنگ بهعنوان چارچوبهای فهم زبان در عمل تمایز قائل شدهاند. زمینه وضعیت چیزی است که مشاهدهگر باید درباره وضعیت بلافصل پیشروی خود بداند تا کاربرد زبانی خاص را دریابد. زمینه فرهنگ چیزی است که مشاهدهگر باید درباره فرهنگ کلیتر بدانند تا معنای گفته یا نوشتهای را دریابد. به عنوان مثال اگر فردی به انجام اموری غیرعادی در برابر دیگران بپردازد، آنها این گونه قضاوت خواهند کرد که این فرد از سلامت عقلی برخوردار نیست؛ اما اگر همین فرد همین رفتار را در محیطی مانند سالن تئاتر از خود نشان دهد مردم این گونه قضاوت خواهند کرد که او در حال ایفای نقش خود در تئاتر است.
همانگونه که مشاهده میکنید هم رفتاری که بروز داده شده است و هم فردی که این رفتارها را انجام داده است یک فرد و یک رفتار واحد است اما معانی متفاوتی از آن برداشت شده است. تفاوت در این معانی به علت تفاوت در زمینههای است که این رفتار مشخص در آن انجام شده است.
اینترنت بهمثابه متن
در میان همه رسانهها اینترنت و فضای مجازی را میتوان ترکیبیترین رسانه حاضر دانست. به طوری که ما هم با متون نوشتار ای و هم با متون صوتی و تصویری و در بسیاری از موارد با ترکیبی از اینها روبرو هستیم. فضای اینترنت و فضای مجازی شکلی جدید از متن را به وجود آورد که برای مواجهه با آن لازم است هم در زمینه صوتی هم در زمینه تصویری و هم در زمینه نوشتاری با اقتضائات متن آشنا باشیم و همچنین شرایط خاصی که معنا در آن تولید شده است را بشناسیم تا در زمینه اینترنت و فضای مجازی سواد لازم را به دست آوریم.
با پذیرش این مسئله که اینترنت نیز بهعنوان یک متن قابل بررسی است، باید دانست که این متن رسانهای شرایط منحصربه فرد خود را دارد. مطالب جذاب، جالب و سرگرمکننه زیادی در اینترنت وجود دارد و برای دسترسی به آنها نیازی به صرف هزینه هنگفت نیست. ارزانی، روزآمدی، تنوع و حجم بسیار بالای این مطالب به گونهای است که میتواند مخاطب را ساعتها سرگرم و مشغول کند اما تفریح و سرگرمی تنها یکی از امکانات اینترنت است و مثل دیگر امکانات رسانههای جمعی اگر بهدرستی استفاده نشود میتواند آسیبزا باشد.
ذات فضایی مانند اینترنت، ذات سرکشی به هر دری است. مطالب موجود در اینترنت آن قدر جذاب و سرگرمکننده است که تا ساعتها میتواند برای مخاطب حرف داشته باشد و او را پای خود بنشاند. همچنین در این فضای شلوغ و درهم و برهم، زمینه برای اطلاعات نادرست زیاد است. همانگونه که مشاهده میکنید، ما روزانه دهها متن در اینترنت دنبال میکنیم که وثوق آنها برای ما قطعی نیست. باید دانست که این فضا به همان اندازه که میتواند جذاب باشد، میتواند انسان را زودباور و سطحی کند و هر پیامی را برای او باورپذیر سازد. بنابراین باید با شناخت کامل از متن اینترنت، به مواجهه درست با آن بپردازیم تا درگیر بازیها و سیادان در کمین، نشویم.

خدمات طراحی پوستر
شنبه 04/02/20
امروزه با توجه به تعدد و تنوع کسب و کارهای مختلف، برای اینکه در شغل خود موفق تر عمل کنید و در میان مردم شهرت و اعتبار کافی پیدا کنید. یکی از ساده ترین راه ها برای مطرح شدن در جامعه استفاده از ابزارهای تبلیغاتی مثل پوستر است. طراحی پوستر روشی جذاب با مزیت های فراوان که در ذهن مخاطب نفوذ کرده و تاثیر مثبتی بر معرفی کسب و کار شما دارد؛ به همین دلیل است که بسیاری از شرکتها با سفارش طراحی پوستر اقدام به تبلیغ کسب و کار خود در قالب یک پوستر تبلیغاتی حرفه ای و موثر می نمایند.
معمولا افراد با استفاده از انواع روش های تبلیغی، به جذب مشتری و جلب توجه مخاطبان می پردازند. روش های تبلیغاتی بسیار متنوع و گوناگون هستند با سفارش طراحی پوستر می توانید تاثیر باورنکردنی بر ذهن مخاطبان گذاشته و آن ها را درمورد برند و محصولات خود کنجکاو کنید. از آنجا که پوسترها معمولا در مکان های عمومی شلوغ و پر رفت و آمد مثل سالن های سینما، فروشگاه ها، سالن های همایش و… نصب می شوند، در معرض دید مردم بسیاری قرار دارند و شانس دیده شدن آنها بیشتر است.
یکی از مهم ترین مزیت های پوستر نسبت به سایر شیوه های تبلیغاتی، عدم محدودیت در بیان مطالب است. شما می توانید با سفارش طراحی پوستر اطلاعات جامع تری را در اختیار مخاطب قرار دهید و در ضمن از انواع المانها مثل طرحها، رنگها، نمادها و لوگوی کسب و کار خود بهره بگیرید.
بنابراین با یک طراحی پوستر حرفه ای می توانید مطالب بسیاری را در زمان کم و به سادگی به مخاطب منتقل کنید. پوسترها روش تبلیغاتی موثری هستند که محدود به قالب خاصی نبوده و در تمام نقاط سطح شهر می توان آن ها را به کار گرفت. علاوه بر این جذابیت های بصری پوستر توجه افراد را به خود جلب میکند و به صورت ناخوداگاه در ذهن و حافظه آنها ثبت می شود.
پوستری که به شیوه درست و اصولی طراحی نشده باشد تفاوتی با یک برگ کاغذ معمولی ندارد و بی شک توانایی جلب توجه مخاطبان را نخواهد داشت. به همین دلیل است که اگر قصد دارید برای سفارش طراحی پوستر هزینه کنید، باید به سراغ افراد حرفه ای و گرافیست های ماهر بروید. افرادی که به صورت حرفه ای در زمینه طراحی پوستر فعالیت می کنند برای طراحی و ساخت یک پوستر تبلیغاتی متفاوت و خلاقانه اصول مختلفی را به کار می گیرند..
اولین اصل برای طراحی پوستر داشتن ایده نو و تازه است؛ هیچ کس به مطالعه پوسترهای کلیشه ای با محتوای یکنواخت علاقه ای نشان نمی دهد. افرادی که در طراحی پوستر تخصص دارند به خوبی با الگوهای رفتاری مخاطب آشنا بوده و نحوه ایجاد پوسترهای جذب کننده را می دانند. ترکیب رنگ ها و ضمیمه کردن یک یا چند عکس باکیفیت مرتبط با موضوع کسب و کار شما، راه دیگری برای جلب توجه مردم و تاثیرگذاری بر آنهاست
زمانی که برای سفارش طراحی پوستر مراجعه می کنید گرافیست انواع مختلفی از قالب ها، فونت ها و ترکیب رنگ ها را به شما پیشنهاد می دهد و ایده هایی برای جذابتر شدن پوستر تبلیغاتی ارائه می کند. در نهایت شما می توانید با سفارش طراحی پوستر متناسب با سلیقه شخصی و مرتبط با نوع خدمات یا محصولاتی که قصد دارید به مشتریان معرفی کنید، گام بزرگی در جهت جذب مخاطبان بردارید
پوسترها ابعاد مختلفی دارند و در اندازه های گوناگونی چاپ می شوند؛ همین مسئله سبب می شود مشتریان در هنگام سفارش طراحی پوستر آزادی عمل بیشتری داشته باشند و بتوانند متناسب با موضوع پوستر، بودجه و سلیقه خود در انتخاب سایز مناسب پوستر تصمیم گیری کنند. با این حال ابعاد از پیش تعیین شده ای برای پوسترها وجود دارند که هر یک از آن ها معمولا برای کاربردهای خاصی استفاده میشود. دیزاین پوستر باید با توجه به رویداد مورد نظر و همچنین روحیات مخاطبین انجام پذیرد تا بتواند نظر هر بینندهای را به خود جلب کند.
پوسترها ابعاد مختلفی دارند و در اندازه های گوناگونی چاپ می شوند؛ همین مسئله سبب می شود مشتریان در هنگام سفارش طراحی پوستر آزادی عمل بیشتری داشته باشند و بتوانند متناسب با موضوع پوستر، بودجه و سلیقه خود در انتخاب سایز مناسب پوستر تصمیم گیری کنند. با این حال ابعاد از پیش تعیین شده ای برای پوسترها وجود دارند که هر یک از آن ها معمولا برای کاربردهای خاصی استفاده میشود.
اگر در مورد برگزاری رویداد و همایش هرگونه سوالی دارید کارشناسان ما آماده ارائه مشاوره رایگان به شما برای برگزاری باکیفیت رویدادتان هستند. برای تماس و مشاوره رایگان با این تیم میتوانید فرم پایین این صفحه را پر کرده یا با شماره ۰۹۳۷۸۴۵۵۰۰۰ تماس بگیرید.

با این شگردها دنیا را فریب می دهند
شنبه 04/02/20
امروزه رسانهها بهعنوان یکی از وسایل تأثیرگذار در دیپلماسی عمومی بشمار میروند. باید قاعدههای بازی در عرصه رسانهای را شناخت و متناسب با آن اقدام نمود. در مطلب حاضر، ما چند شگرد رسانهای غرب را در به تصویر کشیدن ایران بهصورت خلاصه بیان کردهایم.
امروزه رسانهها بهعنوان یکی از عناصر اصلی در صحنه بینالملل و یکی از وسایل تأثیرگذار در دیپلماسی عمومی بشمار میروند. رسانهای که از طرف همه بازیگران مورد استفاده قرار میگیرد و مطالب و محتواهایی که در این رسانه منتشر میگردد، به عنوان یک مهره در صحنه بین المللی تلقی میگردد و طرف مقابل را وادار به انجام حرکتی جدید میکند. پس باید نحوه بازی با قاعدههای مهرههای جدید را در عرصه رسانهای شناخت و متناسب با آن اقدام نمود.
یکی از مراحل سواد رسانه ای آگاهی از روش های تولید محتوا در رسانه ها برای فریب مخاطب است. در این مجال ما چند شگرد رسانهای غرب را در به تصویر کشیدن ایران بهصورت خلاصه بیان کردهایم.
دو قطبی سازی:
این شگرد که در چند سال اخیر بهصورت ویژه مورد توجه قرار گرفت است، در پی ایجاد دودستگیهای کاذب است. رسانه با استفاده از این روش، به مخاطب چنان القاء میکند که دو طیف و جریان بهصورت صددرصد، مقابل یکدیگر قرار دارند. یکی شر و دیگری خیر، موافق و مخالف، تندرو و میانهرو و دستهبندیهای از این قبیل که بیشتر از آنکه با واقعیت مطابقت داشته باشد، بازی با واژه ها است.
رسانهها این شگرد را به اشکال و گونههای مختلف دیگر برای ایجاد درگیری و اثرگذاری صحنههای سیاسی و اجتماعی به کار میبرند و مسائل را چنان نشان می دهند که گویی هر کدام از دو سر قطبها دائماً در حال جداشدن و دورشدن از یکدیگر هستند. در ذات همه برنامههایی که با این تکنیک ساخته میشوند، چیزی که برجسته میشود نوعی بینظمی و عدم تحمل حرف مخالف و منتقد است یا اختیار نداشتن یک گروه و یا تلاش برای سلطه یک حزب بر حزب دیگر که این موارد را بهصورتی کاملاً حرفهای به خورد مخاطب میدهند. برای نمونه در مذاکرات هستهای و ایام انتخابات این شگرد بهوفور مورد استفاد رسانهها قرار گرفت.
طرح سوال و مقایسه:
در این شگرد که بیشتر در حوزه مسائل مربوط به تبعیضهای جنسیتی و ارائه خط فکریهای متفاوت با هنجارهای جامعه ایران به کار میرود، بدین صورت است که برای مثال رسانهها در حوزه مسائل مربوط به زنان و حقوق زنان در ابتدا به طرح سئوالات مبهم میپردازند. سوالاتی از این قبیل که چرا قانون مدنی ایران، اختیار زیادی را برای پدر قائل شده است و برای مادر حقی در نظر گرفته نمیشود؟ چرا در نظام حقوقی ایران، اختیار کامل طلاق به دست مرد داده شده است؟ چرا نسبت به شغل زنان، تبعیض اعمال میشود؟ چرا زنان از ظرفیتهای مساوی با مردان در انتخاب شغل، دستمزد و مزایا برخوردار نیستند و …؟ در ذهن مخاطبین و عامه مردم که معمولا در این حوزهها متخصص نیستند، ابهاماتی ایجاد میشود و عموما برای یافتن پاسخ این ابهامات به همان منبع اولیه مراجعه می کنند.
در این شگرد، جوابی که به سوال و ابهامات داده میشود، معمولاً سطحی و سوگیرانه است. برای نمونه رسانههای غربی بیشتر به مقایسه قوانین و حقوق مرد و زن ایرانی با مبانی حقوقی غرب میپردازند و اصولاً بر اساس همین منطق به این نتیجه میرسند که کدام حق و قانون، انسانی و بشر دوست و کدام غیرانسانی و ضدحقوق بشر است؛ حقوق بشر غربی قانون ایده آل و حامی حقوق انسانی است که باید تلاش کرد تا به آن رسید.
خبر غالب:
این شکل از پوشش اخبار بدین گونه است که رسانهها بر یک خبر بصورت هماهنگ و زنجیره ای تاکید می کنند تا نوعی برجستهسازی تکخبری صورت گیرد. برای مثال در بحث عملکرد رسانههای غربی در پوشش اخبار آزمایشهای موشکی یا مذاکرات هستهای، ما با یک پوشش گسترده و همزمان، با رویکردی جهت دار و منفی روبهرو هستیم که در بعضی مواقع آنچنان برجسته است که مانع از دیده شدن دیگر اخبار مربوط به ایران میشود.
شگرد تهدید:
این شگرد که نوعی استفاده از ایران برای تأمین منافع شرکتهای تسلیحاتی غربی در منطقه است به بزرگنمایی بیش از حد رزمایشهای نظامی و صنایع هستهای در سطح رسانههای غربی و بیشتر در سطح منطقه میپردازند.
آنها با این کار دو هدف عمده دارند:
1- نشان دادن ایران به عنوان تهدیدی برای منطقه و قانع کردن متحدان منطقهای خود برای خرید بیشتر تسلیحات
2- تهدیدآمیز نشان دادن ایران در سطح دنیا و فراهم آوردن خوراک ایرانهراسی.
آنها دائماً با ذکر نام ایران بهعنوان عامل برهمزننده نظم جهانی، سعی دارند ایران را یکی از مهمترین عوامل مشکلات جهانی بنامند.
تصویربرداری فیلمها و گزارشها در فضایی ناراحتکننده و تیره: این روش معمولا در تهیه گزارشهای خبری و مستندسازی مورد استفاده قرار می گیرد تا برای مخاطب باورپذیرتر باشد. اکثر این محصولات رسانه ای محتوایی سیاه از وضعیت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران را به نمایش می گذارند. معمولا فضایی که تصاویر و مصاحبهها در آن ضبط میشوند، داری رنگهای سیاه و تیرهاند تا نوعی شکست و غم ناشی از مشکلات را به ذهن مخاطب تزریق کند.
تهیه بعضی از گزارشها از ایران در لوکیشن خاصی مانند ترافیک، شلوغی خیابان با استفاده از صداهایی مثل بوق ماشین در پسزمینه صورت میگیرد. معمولاً تجربه ترافیک یا شلوغی یک تجربه بد و ناراحتکننده برای تمام مردم دنیاست و همه مردم نیز معمولا این حس ناراحتکننده را در این فضاها تجربه کردهاند. آنها با دیدن این گزارشها، ناخودآگاه یک حسی ناراحتکننده را بهواسطه تجربههای قبلی دریافت میکنند. این اتفاق به تدریج مخاطب را نسبت به وضعیت ایران شکل می دهد و او در مجصولات رسانه ای تولید شده برای ایران، به دنبال تماشای فضایی متشنج، محزون یا کسالت آور است.
گزینش موارد احساس برانگیز: خیلی از گزارشها و مستنداتی که رسانههای خارجی درباره ایران کار میکنند، مانند موضوع اسیدپاشی یا اعدام بعضی افراد، دارای ابعاد عاطفی و احساسی است. دید رسانه بیشتر بر بعد احساسی قضیه تکیه دارد تا اینکه صرفاً بخواهد خبری را اطلاع دهد. پرداخت بهصورت احساسی چند نکته دارد. اول اینکه مخاطب را با خود همراه میکند، دوم مخاطب را بر انگیخته میکند و نهایتاً او را به واکنش وامیدارد.
برچسب زدن به خصلتهای ایرانی: امروزه در برنامههای رسانهای که درباره ایران ساخته میشود به بعضی از کلمات، طوری جهت دهی می کنند تا دارای بار منفی شوند. به مرور کلماتی به عنوان کلمات جایگزین معرفی میشوند که در خود جامعه نیز مورد اقبال قرار گرفته و تکرار میشوند. کلماتی مثل مردان سنتی بهجای مردان غیرتمند، افراد افراطی بهجای پایبند به اصول و از ایندست عبارات. آنها زنان محجبه را افرادی خشونت طلب، سنتی و بیسواد معرفی می کنند. مردان باغیرت را افرادی گرفتار در تفکرات متحجرانه و سنتی نشان میدهند، پایبند بودن به آرمانها را افراطیگری میپندارند؛ بهطور خلاصه، آنها از هر چیز متضاد با مبانی فلسفی و اعتقادی غرب، با عنوان تحجر، سنتگرایی و ازکارافتادگی یاد میکنند.