اخبار جعلی به عنوان یکی از چالش‌های بزرگ در دنیای اطلاعات امروز، نقش مهمی در ایجاد سوگیری‌های منفی نگری دارند. این سوگیری‌ها می‌توانند تأثیرات عمیقی بر نگرش‌ها و رفتارهای افراد داشته باشند. در ادامه به برخی از این تأثیرات اشاره می‌کنم:

1. تغییر در ادراک واقعیت: اخبار جعلی می‌توانند تصورات نادرستی از واقعیت ایجاد کنند. وقتی افراد اطلاعات نادرست را دریافت می‌کنند، ممکن است به سادگی آن را به عنوان حقیقت بپذیرند و این امر می‌تواند منجر به سوگیری‌های منفی نسبت به گروه‌ها یا مسائل خاص شود.

2. تقویت پیش‌داوری‌ها: اخبار جعلی معمولاً به گونه‌ای طراحی می‌شوند که احساسات منفی را تحریک کنند. این نوع اطلاعات می‌تواند پیش‌داوری‌های موجود را تقویت کرده و باعث شود افراد نسبت به دیگران یا موضوعات خاص، دیدگاهی منفی‌تر پیدا کنند.

3. قطبی‌سازی اجتماعی: اخبار جعلی می‌توانند باعث ایجاد تقسیمات عمیق اجتماعی شوند. با انتشار اطلاعات نادرست، گروه‌های مختلف ممکن است به شدت در برابر یکدیگر قرار بگیرند و این امر می‌تواند منجر به افزایش تنش‌ها و سوگیری‌های منفی شود.

4. کاهش اعتماد به رسانه‌ها: وقتی افراد متوجه می‌شوند که اخبار جعلی در حال انتشار است، ممکن است اعتماد خود را به رسانه‌ها کاهش دهند. این عدم اعتماد می‌تواند باعث شود که افراد تنها به منابع خاصی که با باورهای خود هم‌راستا هستند، مراجعه کنند و این امر می‌تواند سوگیری‌های منفی را تشدید کند.

5. تأثیر بر تصمیم‌گیری: سوگیری‌های منفی ناشی از اخبار جعلی می‌توانند بر تصمیم‌گیری‌های فردی و جمعی تأثیر بگذارند. افراد ممکن است بر اساس اطلاعات نادرست اقداماتی انجام دهند که به نفع خود یا جامعه نیست.

به طور کلی، اخبار جعلی نه تنها بر روی ادراکات فردی تأثیر می‌گذارند، بلکه می‌توانند به شکل‌گیری یک فضای اجتماعی منفی و قطبی نیز کمک کنند. برای مقابله با این چالش، افزایش سواد رسانه‌ای و تشویق به تفکر انتقادی در مورد اطلاعات دریافتی امری ضروری است.

« کانون خانواده را گرم تر کنیم»

▫️تقویت کانون خانواده و مستحکم نمودن روابط والدین و فرزندان راهکاری مهم و ایمنی بخش در فضای تربیتی به شمار میآید. بر اساس معارف قرآنی، مودت و رحمت موجب مهرورزی در خانواده میشود؛ بنابراین تلاش برای تقویت کانون خانواده امری ضروری و لازم است که هر پدر و مادری باید متوجه آن باشد.

2️⃣ «سواد رسانه ای را بالا ببریم»

▫️یکی از اقدامات مفید برای ایمن سازی خانواده و کاهش اثرات مخرب رسانه ها از جمله تلفن همراه، آموزش و تقویت سواد رسانه ای در بین اعضای خانواده است. این آموزشها می تواند در قالب چگونگی استفاده از تلفن همراه و هشدارهای لازم در خصوص حفاظت از حریم خصوصی و اطلاعات خود و خانواده و هم چنین فواید و مضرات تلفن همراه انجام گیرد.

3️⃣«عنصری فرهنگ ساز باشیم»

▫️والدین می توانند با فرهنگ سازی مناسب برای استفاده از تلفن همراه از بسیاری از آسیبهای آن بکاهند. مثلاً در خانه قوانین ویژه ای مانند قوانین ذیل قرار دهند:

▪️خاموش کردن تلفن برای ساعتی معین و پرداختن به گفتگوی خانوادگی؛

▪️تعیین مکانی خاص برای قرار دادن تلفن همراه و استفاده از آن.
رفتار والدین ، بهترین الگو برای استفاده از تلفن همراه است.

4️⃣ «برای فراغت فرزندان برنامه داشته باشیم »

▫️با برنامه ریزی زمان فراغت فرزندان علاوه بر هدفمند نمودن فعالیت های فراغتی دسترسی آنان به تلفن همراه نیز محدود و مدیریت میشود. این مدیریت به ویژه در استفاده آنها از بازی های موبایلی نمود بیشتری خواهد داشت.

▫️کودکان فقط در مواقع ضروری از تلفن همراه استفاده کنند.

5️⃣ «نکات بهداشتی را رعایت کنیم»

▪️با توجه به تماس مستمر تلفن همراه با دست و دهان و وجود آلودگی های میکروبی در آن رعایت بهداشت فردی را قبل و بعد از استفاده به فرزندانمان بیاموزیم.

▪️برای کاهش مضرات امواج تلفن همراه از مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان ها استفاده کنید.

بازنمایی در رسانه به معنای چگونگی نمایش و ارائه افراد، گروه‌ها، ایده‌ها، رویدادها و مفاهیم مختلف در رسانه‌ها مانند فیلم، تلویزیون، روزنامه، مجلات، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی است.

در واقع، رسانه‌ها به عنوان واسطه ای بین واقعیت و مخاطب عمل می‌کنند و تصویری از جهان را به مخاطبان خود ارائه می‌دهند. این تصویر، لزوماً انعکاسی دقیق از واقعیت نیست، بلکه تفسیر و بازنمایی آن توسط سازندگان رسانه است.

نکات کلیدی در مورد بازنمایی در رسانه:

• انتخاب و حذف: رسانه‌ها در انتخاب موضوعات و ارائه اطلاعات، انتخاب‌های خاص خود را دارند. برخی موضوعات را برجسته می‌کنند و برخی دیگر را نادیده می‌گیرند.

• ساختاردهی و چارچوب: رسانه‌ها از طریق ساختارهای مختلف مانند داستان، تصاویر، موسیقی و زبان، به مخاطبان خود چارچوبی برای درک موضوعات ارائه می‌دهند.

• معنا و تفسیر: بازنمایی در رسانه‌ها به مخاطبان کمک می‌کند تا معنای رویدادها و مفاهیم را درک کنند. با این حال، این تفسیر می‌تواند تحت تأثیر دیدگاه‌های ایدئولوژیک، فرهنگی و سیاسی سازندگان رسانه باشد.

• تأثیر بر مخاطبان: بازنمایی‌های رسانه‌ای می‌توانند بر نحوه تفکر، احساس و عمل مخاطبان تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، بازنمایی‌های کلیشه‌ای از گروه‌های مختلف می‌تواند به تقویت تعصبات و تبعیض منجر شود.

• نقش قدرت: رسانه‌ها اغلب در دست گروه‌های قدرتمند هستند و می‌توانند از این قدرت برای ترویج دیدگاه‌های خاص و شکل دادن به افکار عمومی استفاده کنند.

در نهایت، درک بازنمایی در رسانه‌ها به ما کمک می‌کند تا:

• به طور انتقادی به اطلاعات ارائه شده در رسانه‌ها نگاه کنیم.

• تأثیر رسانه‌ها بر تفکر و رفتار خود را درک کنیم.

• از قدرت رسانه‌ها برای ایجاد تغییر و ارتقای عدالت اجتماعی استفاده کنیم.

آیا تا به حال در اینستاگرام یا تلگرام با مطالبی برخورد کردید که با خودتون بگید: “آیا واقعاً این درسته؟”

واقعیت اینه که خیلی از اطلاعاتی که به ما می‌رسه می‌تونه تحریف شده باشه یا هدفمند برای جذب توجه تولید شده باشه.

مثلا کلیپ‌های «معجزه‌های پزشکی» که مدام به اشتراک گذاشته میشه یا اخبار عجیب و باور نکردنی که اصلا منبع معتبر ندارند.

چطوری می‌تونیم از صحت اطلاعاتی که به دستمون می‌رسه مطمئن بشیم؟

1.همیشه منبع خبر رو بررسی کن!

2. از سایت‌های معتبر و رسمی استفاده کن.

3.فقط به عکس یا ویدئو اعتماد نکن، چون به راحتی می‌شه اون‌ها رو دستکاری کرد.

یه کاربر با سواد رسانه‌ای می‌دونه که تو دنیای امروز، حقیقت مثل گوهریه که باید برای پیدا کردنش تلاش کرد!

1.برای جلوگیری از دسترسی غیرمجاز قابلیت تایید دومرحله ای را در حساب کاربری خود فعال کنید.

2. به هیچ عنوان برنامه ای را از طریق شبکه های اجتماعی دانلود و نصب نکنید.

3.به هیچ عنوان کد ورود به حساب کاربری خود در شبکه های اجتماعی را در اختیار دیگران قرار ندهید.

آمار رو به رشد آسیب‌ها و ناهنجاری های ناشی از استفاده نادرست و غیرایمن از اینترنت، به یکی از دغدغه های اساسی و مشترک سیاستگذاران و والدین در سرتاسر جهان تبدیل شده است.

همین امر باعث شده تا کشورهای مختلف جهان برای پیشگیری و کاهش آسیب ها به تکاپو افتاده و محدودیت هایی را در دسترسی به برخی محتواها و بعضا اپ ها ایجاد کنند، نظیر قوانینی که انتشار و دسترسی به محتواهای غیراخلاقی، اختلاف انگیز،نفرت پراکنی، فیشینگ و …. را محدود می کند.

اما گسترش استفاده از وی پی ان های رایگان و پولی نه تنها از اثربخشی این محدویت های عقلانی کاسته بلکه فضاهای ناایمن و پرخطر اینترنت را براحتی در دسترس کاربران قرار داده است.

این ابزار مورد استفاده قرار می‌گیرند اغلب بدون اینکه درباره تبعات آن تأملی صورت گیرد.